Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκθεση που έχει διοργανώσει το ΕΜΣΤ και την πρώτη μεγάλη έκθεση με θέμα την ευημερία των ζώων διεθνώς, με τη συμμετοχή περισσότερων από 60 καλλιτεχνών από 25 διαφορετικές χώρες του κόσμου (Ευρώπη, Ασία, Αφρική, Αμερική) και με πάνω από 200 έργα να καταλαμβάνουν όλους τους ορόφους του Μουσείου.
Η έκθεση, σε επιμέλεια της Κατερίνας Γρέγου, Καλλιτεχνικής Διευθύντριας του ΕΜΣΤ, είναι αποτέλεσμα πολυετούς έρευνας. Πηγή έμπνευσης και αφετηρία της πολυετούς έρευνας για τη δημιουργία αυτής της έκθεσης αποτελεί́ το –δημοσιευμένο το 1980– εξαιρετικά́ επιδραστικό ομότιτλο βιβλίο του John Berger, που διερευνά τη σχέση ανθρώπου και ζώων στη σύγχρονη εποχή και εντοπίζει τους τρόπους με τους οποίους τα ζώα έχουν περιθωριοποιηθεί στις ανθρώπινες κοινωνίες.
Όπως επεσήμανε ο Berger, εν αρχή τα ζώα «βρίσκονταν μαζί με τον άνθρωπο στο κέντρο του κόσμου του», ενώ κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων αιώνων «έχουν χαθεί από το πλευρό μας και από το οπτικό μας πεδίο». Στη συνθήκη της προϊούσας νεωτερικότητας ο άνθρωπος απομακρύνθηκε προοδευτικά από τα ζώα, τα οποία εξελίχθηκαν σε κάτι που βλέπουμε πλέον στον ζωολογικό κήπο και στο τσίρκο, στην τηλεόραση και τη βιομηχανία της ψυχαγωγίας. Έγιναν πακέτα στα ράφια των σούπερ μάρκετ, ένα ακόμη προϊόν πλήρως αποσυνδεδεμένο στη συνείδησή μας από την προέλευσή του και από την πραγματικότητα της ζωής και του θανάτου του.
Η έννοια του ειδισμού (speciesm): η αντίληψη πως οι άνθρωποι αποτελούν ανώτερη μορφή ζωής απ’ όλα τα άλλα ζωντανά πλάσματα και έχουν ως εκ τούτου περισσότερα δικαιώματα από αυτά, καθώς και η καρτεσιανή ιδέα του bête-machine, του ζώου-μηχανή αναγνωρίζονται ως οι βάσεις της εκτεταμένης, βίαιης εκμετάλλευσης των ζώων στον σύγχρονο κόσμο.
Ο κυρίαρχος ανθρωποκεντρισμός των σύγχρονων κοινωνιών έχει καταδικάσει τα ζώα στην αφάνεια και τη σιωπή, στη θέση ενός είδους υποδεέστερου που δεν ανήκει οργανικά στα διασυνδεδεμένα οικοσυστήματά μας. Τα ζώα έγιναν διαμιάς προϊόν, μηχανή και θέαμα. Από τις ταυρομαχίες στο κυνήγι της αλεπούς και από το παράνομο εμπόριο εξωτικών ζώων στην ανείπωτη βαναυσότητα της βιομηχανικής εκτροφής, προβάλλει πια επιτακτική η ανάγκη να συζητήσουμε για τα δικαιώματα των ζώων και για την ικανότητά τους να αισθάνονται και να βιώνουν τον πόνο.
Η κλιματική αλλαγή, η μόλυνση, η βιομηχανικής κλίμακας εκτροφή, ο πόλεμος, η καταστροφή των ενδιαιτημάτων των ζώων, τα πειράματα που γίνονται πάνω σε αυτά, η παραμέληση ή εγκατάλειψη των οικόσιτων ζώων αποτελούν όλα παράγοντες με δραματικές συνέπειες για τα ίδια και για τους οικοτόπους τους.
Εξετάζοντας το ζήτημα της απομάκρυνσης του ανθρώπου από τα ζώα και της αποξένωσής τους από το φυσικό τους περιβάλλον, η ομαδική αυτή έκθεση επιδιώκει να λειτουργήσει αφυπνιστικά ως προς την ανάγκη να αποκτήσει η προστασία της μη ανθρώπινης ζωής το ίδιο αξιακό πρόσημο με την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Δεν πρόκειται τελικά μόνο για την αντιμετώπιση των ζώων ως διακριτής κατηγορίας που εξ ορισμού αξίζει την υπεράσπισή μας αλλά για έναν ευρύτερο, ζωτικής σημασίας οικολογικό προβληματισμό, που συνδέεται άρρηκτα με την περιβαλλοντολογία και την πλανητική ευημερία εν γένει.
Να σημειωθεί πως το ΕΜΣΤ είναι ένα από τα λίγα μουσεία στον κόσμο που επιτρέπει την είσοδο στα κατοικίδια ζώα.
Μέρες & Ώρες Λειτουργίας ΕΜΣΤ:
Τρίτη, Τετάρτη, Παρασκευή, Σάββατο & Κυριακή: 11.00 – 19:00
Πέμπτη:11.00 – 22.00
