Στην εποχή της αδιάκοπης συνδεσιμότητας και της υπερβολικής πληροφόρησης, η βαρεμάρα θεωρείται σχεδόν εχθρός. Οι περισσότεροι νιώθουμε την ανάγκη να γεμίζουμε κάθε κενό με δραστηριότητες, social media ή multitasking.
Ωστόσο, η επιστήμη και η εμπειρία δείχνουν ότι το να μην κάνουμε τίποτα μπορεί να είναι απαραίτητο για τη δημιουργικότητα.
Γράφει η Κατερίνα Ματέρη.
Τι είναι η βαρεμάρα και γιατί την αποφεύγουμε;
Η βαρεμάρα είναι μια φυσική κατάσταση του μυαλού όταν δεν υπάρχει κάποιο εξωτερικό ερέθισμα να μας απασχολήσει. Σήμερα, έχουμε συνηθίσει να την καταπολεμούμε αμέσως: πιάνουμε το κινητό μας, βάζουμε μια σειρά, ακούμε μουσική ή βρίσκουμε κάποια εργασία να κάνουμε.
Αυτό συμβαίνει γιατί έχουμε συνδέσει τη βαρεμάρα με την αδράνεια και την έλλειψη παραγωγικότητας. Όμως, το μυαλό μας δεν είναι φτιαγμένο για να λειτουργεί σε υπερδιέγερση όλη την ώρα. Όταν του δίνουμε χρόνο να «ξεκουραστεί», ενεργοποιούνται διαφορετικά νοητικά μονοπάτια που οδηγούν στη δημιουργικότητα και τη φαντασία.
Πώς η βαρεμάρα ενισχύει τη δημιουργικότητα
1. Δίνει χώρο στη φαντασία
Όταν δεν υπάρχει εξωτερικό ερέθισμα, το μυαλό μας στρέφεται προς τα μέσα. Αυτό πυροδοτεί τη λεγόμενη «λειτουργία του προεπιλεγμένου δικτύου» στον εγκέφαλο, η οποία συνδέεται με τη φαντασία, την επίλυση προβλημάτων και τις νέες ιδέες. Γι’ αυτό συχνά σκεφτόμαστε πρωτότυπες λύσεις ή έχουμε έμπνευση όταν χαλαρώνουμε ή όταν απλώς κοιτάμε το ταβάνι.
2. Επιτρέπει την ανασκόπηση και την εσωτερική σκέψη
Χωρίς συνεχή απασχόληση, έχουμε χρόνο να σκεφτούμε τις εμπειρίες μας, να αναλύσουμε καταστάσεις και να βρούμε νέες οπτικές γωνίες. Αυτή η διαδικασία είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη δημιουργικών ιδεών, καθώς οι σκέψεις μας μπορούν να «συνδεθούν» με απροσδόκητους τρόπους.
3. Ενισχύει την καινοτομία
Πολλές από τις μεγαλύτερες ιδέες στην ιστορία γεννήθηκαν σε στιγμές απόλυτης αδράνειας. Ο Αρχιμήδης είχε την έμπνευση για την άνωση ενώ χαλάρωνε στο μπάνιο. Ο Νεύτωνας σκέφτηκε τη βαρύτητα ενώ καθόταν κάτω από μια μηλιά. Αυτά τα παραδείγματα δείχνουν ότι το να αφήνουμε το μυαλό μας να περιπλανηθεί μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές ανακαλύψεις.
Πώς να αξιοποιήσεις τη βαρεμάρα στη ζωή σου
1. Αποσυνδέσου από τις οθόνες
Όταν έχεις ελεύθερο χρόνο, μην πιάνεις αμέσως το κινητό. Αντιθέτως, άφησε το μυαλό σου να περιπλανηθεί. Μια βόλτα χωρίς μουσική ή ένα ήσυχο διάλειμμα μπορεί να βοηθήσει στην ενεργοποίηση της δημιουργικής σκέψης.
2. Κάνε «βαρετές» δραστηριότητες
Δουλειές όπως το πλύσιμο των πιάτων ή το περπάτημα χωρίς κάποιον συγκεκριμένο σκοπό δίνουν στο μυαλό την ευκαιρία να επεξεργαστεί πληροφορίες και να δημιουργήσει νέες συνδέσεις.
3. Δώσε χρόνο στον εαυτό σου να μην κάνει τίποτα
Αντί να γεμίζεις κάθε κενό χρόνο με δραστηριότητες, δοκίμασε να κάθεσαι για λίγα λεπτά χωρίς κάποιο συγκεκριμένο σκοπό. Θα δεις ότι σταδιακά το μυαλό σου θα αρχίσει να γεννά νέες ιδέες.
Η βαρεμάρα δεν είναι χάσιμο χρόνου. Είναι ένα απαραίτητο εργαλείο για τη δημιουργικότητα, την καινοτομία και την εσωτερική ανάπτυξη. Αν μάθουμε να την αγκαλιάζουμε αντί να την αποφεύγουμε, μπορούμε να βρούμε νέους τρόπους σκέψης και να ενισχύσουμε τη φαντασία μας.
Επομένως, την επόμενη φορά που θα βαρεθείς, άφησέ το να συμβεί – ίσως ακριβώς τότε γεννηθεί η επόμενη σου μεγάλη ιδέα!
