Η ζωγράφος – εικαστικός Ειρήνη Ανδρούτσου μας μιλά για την μαριονέτα και μας προτρέπει να κατασκευάσουμε κι εμείς με υλικά που έχουμε στο σπίτι, εύκολα και διασκεδαστικά, μικροί και μεγάλοι, ξεδιπλώνοντας τη δημιουργικότητά μας!!!
Γράφει η Ειρήνη Ανδρούτσου
Κάθε πρωί που κίναγα να πάω στην δουλειά……λαλαλα λαλαλα…
Ποια δουλειά… τα σχολεία είναι ακόμα κλειστά και ανυπομονούμε να ανοίξουν για να σας δούμε ξανά από κοντά!
Ένα ωραίο πρωινό με πήρε η αγαπημένη μας νονούλα Χρύσα και μου είπε να βάλω την ΕΡΤ1 που είχε μια εκπομπή και ήταν ξετρελαμένη με την ιδέα αυτής της κατασκευής!!!
Ποτέ δεν μπορούσα να πιστέψω ότι θα δούμε μαθήματα καλλιτεχνικών στα χρόνια του κορωναϊού μέσα από μια μεγάλη οθόνη…
Ενθουσιάστηκα! Δεν την είχα κάνει ποτέ με τους μαθητές μου στο σχολείο, οπότε λέω εδώ είμαστε!!!
Ήταν μαριονέτα με υλικά που έχουμε στο σπίτι…
Βέβαια όπως όλες οι μαμάδες… που χρόνος για να την φτιάξω! Οπότε κλασικά ανέτρεξα στο Pinterest βρήκα και την κατέβασα για να την φτιάξετε, αλλά και για να την στείλω στους μαθητές μου… όσοι βέβαια έχουν μείνει σπίτι και δεν τρέχουν στις παραλίες…!!!
Για αρχή… λίγα λόγια για την μαριονέτα:
(Ως εικαστικός και όχι ως θεατρολόγος… οπότε αυτά που έγραψα είναι ότι βρήκα στο ιντερνέτ. Αν θέλετε να διαβάσετε περισσότερα παρακάτω παραθέτω την πηγή που τα βρήκα).
Η τέχνη της Μαριονέτας: γεννήθηκε στην Ελλάδα, περίπου τον 5ο αι. π.Χ. με την ονομασία “Αγάλματα – Νευρόσπαστα” (σπαστά νεύρα). Χρησιμοποιώντας τη λέξη ΄΄νευρόσπαστον΄΄ συνώνυμη της λατινικής λέξης marionette.


Ο Πλάτων στο βιβλίο του “Οι Νόμοι” κάνει αναφορά στις μαριονέτες λέγοντας: “Ας υποθέσουμε ότι ο καθένας από εμάς είναι μια κινούμενη φιγούρα (νευρόσπαστο) που βρίσκεται στα χέρια των Θεών για τη δική τους διασκέδαση ή επειδή είχαν ένα σοβαρό σκοπό για μας για τον οποίο δε γνωρίζουμε τίποτα. Οι παρορμήσεις που μας κινούν μοιάζουν με κλωστές που τις τραβούν οι θεοί από διάφορες κατευθύνσεις …”
Οι Ελληνικές μαριονέτες κατασκευάζονταν από τερακότα (ψημένο χώμα – πηλός), κερί, ελεφαντόδοντο ή ξύλο. Οι εξαιρετικές κατασκευές ήταν από ασήμι.
Το 12ο αι. μ.Χ. συναντούμε τον πρώτο γνωστό μαριονετίστα στην ιστορία της τέχνης, τον Πορθείνο.
Όντας και η ίδια εργαλείο μυθοπλασίας, η μαριονέτα κουβαλάει στην πλάτη της ένα μύθο.
ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΜΑΡΙΟΝΕΤΑ
Ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες της μαριονέτας;
Μηχανικά, δεν είναι άλλο από ένα εκκρεμές: μια πατάτα κρεμασμένη από ένα σχοινί θα μπορούσε να είναι η τέλεια μαριονέτα. Η ζωή της κρέμεται από μια –ή έστω μερικές- κλωστές. Μπορεί να είναι κατασκευασμένη από κάθε είδους υλικό και να έχει κάθε είδους μορφή. Μπορεί να αποτελείται από δεκάδες μικρά κομμάτια συναρμολογημένα σ’ ένα πολύπλοκο σύστημα μοχλών ή να είναι ένα και μοναδικό κομμάτι υλικού.
Η μαριονέτα, είναι μία παραλλαγή της κούκλας, με τη διαφορά ότι ελέγχεται και κινείται από τον «μαριονετίστα» μέσω των 10 κλωστών που «κρατούν» 10 κλειδώσεις του σώματός της και τα συνδέουν με έναν ειδικό μηχανισμό.
Η μαριονέτα στην εκπαίδευση: Η μαριονέτα μπορεί να είναι ένα ολοκληρωμένο και προσιτό μέσο για την ανάπτυξη όλων των τύπων νοημοσύνης και ιδιαίτερα της συναισθηματικής νοημοσύνης, ώστε τελικά η εκπαίδευση και η αγωγή των παιδιών να είναι ολόπλευρη και ισορροπημένη. Η μαριονέτα αφενός δεν είναι άνθρωπος, αφετέρου διαπραγματεύεται νοήματα, ιδέες και συναισθήματα ακριβώς όπως ένας άνθρωπος, επειδή τον παριστάνει καλλιτεχνικά.
Αναπτύσσει την φαντασία του παιδιού, δημιουργεί νέες αφηγήσεις και νέες οπτικές του κόσμου μας.
Ο γονιός μπορεί να προτρέψει το παιδί να φτιάξει μικρές παραστάσεις, να φτιάξει τις δικές του μαριονέτες και ένα δικό του σκηνικό.
Αποτελεί σημαντικό μέσο ψυχαγωγίας και δημιουργικής έκφρασης.
Καθώς το παιδί ταυτίζεται με τους ήρωες, ξεπερνά φόβους και αναστολές, εκτονώνεται ψυχικά, προάγοντας έτσι τη συναισθηματική του ισορροπία. Επιπλέον, δίνουν την ευκαιρία να κατανοήσουν τους προβληματισμούς και τις ανάγκες τους.
Υ.Γ: Η κατασκευή αυτή είναι για μικρούς αλλά και για μεγάλους… εσείς μπορείτε να βάλετε τον βαθμό δυσκολίας στον εαυτό σας και να φτιάξετε… έναν ολόκληρο θίασο από μαριονέτες και να δημιουργήσετε μια δική σας θεατρική παράσταση.
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ τι χρειάζεται για την κατασκευή μαριονέτας; Υποθέτετε ότι είναι μία περίπλοκη διαδικασία για να την ακολουθήσετε στο σπίτι μαζί με τα παιδιά σας; Όχιιιι!!! Χρησιμοποιήστε ρολά από χαρτί υγείας, λίγο σπάγκο και μπογιά.
Με την κατασκευή κούκλας από ρολά χαρτί υγείας, δείχνετε στα παιδιά σας πόσο εύκολο είναι να ανακυκλώνονται τα ευτελή υλικά!!!
Πώς να φτιάξετε μια μαριονέτα γάτα…
Αυτή η κατασκευή άρεσε σε εμένα, εσείς μπορείτε να φτιάξετε άλλα ζώα ή ανθρώπους, σούπερ ήρωες κ.α. Γενικά ότι σας κατέβει στο κεφάλι!!!
Υλικά που χρειαζόμαστε:
- 3 ρολά χαρτί
- Χρώματα όπως νερομπογιές ή τέμπερες, δαχτυλομπογιές ή ξυλομπογιές, μαρκαδόρους ή λαδοπαστέλ, ανάλογα ότι έχουμε στο σπίτι
- ψαλίδια
- μυτερά μολύβια
- αν θέλουμε χαρτόνια, αλουμινόχαρτο, χαρτί φωτοτυπίας, γκοφρέ κ.α
- πούλιες, στρας, χάντρες, υφάσματα
- κόλλα υγρή, ατλακόλ ή σιλικόνη
- 2 καλαμάκια από σουβλάκι ή γλωσσοπίεστρα,
- Σύρμα πίπας ή καλαμάκια
- λαστιχάκια
- Σπάγκο ή ότι άλλο νήμα έχουμε
- 1 φελλό από μπουκάλι ή 4 καπάκια από μπουκάλι νερού ή αναψυκτικού
Οδηγίες βήμα προς βήμα
Για το Σώμα
- Βάφουμε πάνω στα 3 ρολά χαρτιού με ότι χρώμα θέλουμε.
Κόβουμε τις ρίγες, αφού φτιάχνουμε μια γάτα τιγρέ, αλλά το διακοσμούμε και όπως θέλουμε. Απλώστε λίγο κόλλα στις ρίγες και κολλήστε τα στο ρολό χαρτιού.
- Χρησιμοποιώντας ψαλίδι ή το μυτερό μολύβι κάνουμε 4 τρύπες στο ρολό χαρτιού για τα πόδια. Αφήστε έναν ίσο χώρο μεταξύ τους. Κόβουμε δύο μακριά κομμάτια σπάγκου και τα περνάμε μέσα από τις τρύπες.
Τώρα κάντε δύο επιπλέον τρύπες στη μέση του σώματος, απέναντι από τα πόδια.
Περνάμε ένα μακρύ κομμάτι σπάγκου μέσα από αυτά.
Για το Κεφάλι
- Παίρνουμε ένα άλλο ρολό χαρτιού τουαλέτας και κόβουμε το 1/3 του.
Το μεγαλύτερο κομμάτι θα χρησιμεύσει ως το κεφάλι.
- Θα χρησιμοποιήσουμε το μικρότερο κομμάτι αργότερα. Κάνουμε δύο τρύπες στη μέση του ρολού χαρτιού τουαλέτας.
- Τώρα, πρέπει να μετρήσουμε πόσο χώρο θέλουμε να αφήσουμε ανάμεσα στο σώμα και το κεφάλι και δένουμε έναν κόμπο. Βάζουμε το κεφάλι (κάνουμε έναν κόμπο στον σπάγκο μέσα από τις τρύπες).
Για Χ της μαριονέτας θα χρειαστούμε:
- Βάζουμε σύρμα πίπας, γύρω από τα ξύλινα καλαμάκια από σουβλάκι και κόβουμε ότι περισσέψει. Επαναλαμβάνουμε αυτό το βήμα για άλλη μια φορά, ώστε να έχουμε δύο ίσα κομμάτια. Σχηματίζουμε ένα σχήμα X (το σημείο που κρατάμε τη μαριονέτα) και χρησιμοποιώντας σύρμα πίπας ή λαστιχάκια για να το ενώσουμε στην μέση, αν έχουμε γλωσσοπίεστρα τα ενώνουμε με κόλλα. Ισιώνουμε την γάτα και βεβαιωνόμαστε ότι ο σπάγκος και στις δύο πλευρές έχει ίσο μήκος. Βάζουμε λίγη κόλλα στη μία πλευρά του σχήματος X και κολλάμε τον σπάγκο.
Μάτια
- Σχεδιάζουμε δύο μάτια γάτας και μια μικρή μύτη σε ένα χαρτί και τα χρωματίζουμε με ξυλομπογιά ή μαρκαδόρο. Κολλάμε με κόλλα τα μάτια και την μύτη στο κεφάλι.
Αυτιά
- Κόβουμε το τρίτο ρολό χαρτιού και το κάνουμε επίπεδο. Σχεδιάζουμε σε σχήματα αυτιών γάτας (ή ότι άλλου ζώου θέλουμε) και τα κόβουμε. Κολλάμε τα αυτιά στο κεφάλι. Κόβουμε δύο μικρότερα αυτιά από χαρτί ή χαρτόνι…Και κολλάμε αυτά στα μεγαλύτερα αυτιά.
Μουστάκι
- Παίρνουμε σύρμα πίπας και το κόβουμε σε 6 ίσα κομμάτια ή χαρτόνι ή χαρτί φωτοτυπίας και κόβουμε 6 λεπτές λωρίδες και κολλάμε τα κομμάτια γύρω από τη μύτη.
Πόδια
- Παίρνουμε το φελλό ή καλαμάκια και το χωρίζουμε σε 4 ίσα μέρη ή 4 καπάκια από νερό ή αναψυκτικό. Βάλουμε τους 4 κύκλους φελλού (τους δένουμε με σπάγκο) και μετά κάνουμε τα πόδια ίσου μήκους.Δένουμε 4 σταθερούς κόμπους . Κόβουμε αυτό που περισσεύει στον σπάγκο.
Ουρά
- Από το περίσσευμα του χαρτιού, που χρησιμοποιήσαμε για τα αυτιά, κόβουμε μια ουρά και την κολλήσαμε στο σώμα, αν θέλουμε Κόβουμε επιπλέον ρίγες και τις κολλάμε στην ουρά.
Γλώσσα
- Μπορούμε να κόψουμε μια μικρή γλώσσα από το ρολό χαρτιού τουαλέτας αν θέλουμε και να την κολλήσουμε ανάμεσα στο ρολό χαρτί.
Τώρα αρχίστε να κινείτε τα Χ πάνω-κάτω αριστερά και δεξιά και δείτε την κατασκευή σας να ζωντανεύει!!!
Φωτογραφικό υλικό: easypeasyandfun.com
Αν θέλετε να βρείτε και άλλες ιδέες μπορείτε να μπείτε:
easypeasyandfun.com ,Todaysparent.com, Pinterest.com
Καλή επιτυχία!!! Και καλή διασκέδαση!!!
Ειρήνη Ανδρούτσου
Ζωγράφος – Εικαστικός
fb:Ειρηνη Ανδρουτσου (eirini Androutsou)
Δείτε ακόμη: