Γράφει ο Ιάσων Μπαγκέρης
Οι άνθρωποι συχνά κρατούν την αρνητική πλευρά των πραγμάτων στο μυαλό τους και όχι την αισιόδοξη. Στις μέρες μας ήλθε στο φως μια νέα ψυχολογική θεωρία που υποστηρίζει ότι αυτή η συνθήκη αλλάζει, αν αποφασίσουμε να εκπαιδεύσουμε τον εγκέφαλό μας να έχει θετική σκέψη. Η όμορφη πλευρά της ζωής μπορεί να αρχίζει να εμφανίζεται αν κάνουμε ασκήσεις ενσυνειδητότητας [mindfullness] οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας. Στόχος; Να μένουμε στο παρόν σε οποιαδήποτε συνθήκη.
Κλινικές έρευνες για την εκπαίδευση του εγκεφάλου
Αυτές οι τεχνικές αποτελούν το αντικείμενο της έρευνας του κλινικού ψυχολόγου Rick Hanson. Όπως εξηγεί ο συγγραφέας, η επιβίωση του ανθρώπινου είδους εξαρτιόταν άμεσα από τον εντοπισμό και τη γρήγορη αντίδραση στις απειλές της ζωής. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο εγκέφαλος να συγκρατεί τα είδη των αρνητικών εμπειριών, ακόμα και πολλά χρόνια μετά τη βίωση ενός γεγονότος. Η συγκεκριμένη ροπή του ανθρώπινου εγκεφάλου σαφέστατα επηρεάζει τις διαπροσωπικές ανθρώπινες σχέσεις.
Υπολογίζεται ότι χρειάζονται πέντε θετικές εμπειρίες για να ξεπεραστούν οι επιδράσεις μιας αρνητικής ανθρώπινης εμπειρίας. Ο επαναπρογραμματισμός του ανθρώπινου μυαλού μπορεί να οδηγήσει σε απάλειψη των αρνητικών σκέψεων και στην εκπαίδευση της θετικής στάσης.
Η τεχνική που κρατά τη θετική σκέψη
Έχοντας ως αφετηρία τα παραπάνω, ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι ο εγκέφαλός μας μπορεί με τον καιρό να προσαρμοστεί στο νέο τρόπο σκέψης συγκρατώντας τα ευχάριστα ερεθίσματα. Όπως εξηγεί ο Hanson: “Υπάρχουν ορισμένες εμπειρίες που συνδέονται με συγκεκριμένα συναισθήματα και αντανακλαστικά. Όταν λοιπόν ένας άνθρωπος μέσω της ενσυνειδητότητας εσωτερικεύει μια αίσθηση ηρεμίας ακόμα και σε μια επώδυνη και δύσκολη συνθήκη, τότε θα μπορεί να αντιμετωπίζει τη ζωή δίχως να εγκλωβίζεται νοητικά. Με αυτόν τον τρόπο ακολουθεί το ρητό του Διονύσιου Σολωμού ”Πάντα ανοιχτά πάντα άγρυπνα τα μάτια της ψυχής μου”.
Συνοψίζοντας, καταλήγει λέγοντάς μας ότι οι άνθρωποι που έχει γνωρίσει και είναι περισσότερο ευτυχισμένοι δεν είναι εκείνοι που έχουν αντιμετωπίσει τις λιγότερες δυσκολίες στη ζωή. Αντίθετα είναι οι άνθρωποι που απολαμβάνουν την κάθε στιγμή όσο πόνο κι αν έχει.
Το πρότυπο του συνειδητά ή μη “φυσικά χαρούμενου” ανθρώπου ίσως να είναι και μια λύση για τη βελτίωση της καθημερινότητάς μας και τον μετασχηματισμό της αυτοκαταστροφικής και συγκρουσιακής ανθρωπότητας. Γι αυτό λοιπόν το ντιβάνι της ψυχανάλυσης και ο επαναπρογραμματισμός του ανθρώπινου εγκεφάλου μπορεί να μας βοηθήσουν για να μετασχηματίσουμε τους εαυτούς μας και τον πολιτισμό μας.