Ανέκαθεν, στην ιστορία του ελληνικού λαού, υπήρχαν πρόσωπα, που εκμεταλλεύτηκαν ανθρώπους και καταστάσεις υπέρ τους. Κάποιοι εξ αυτών ήταν οι κομπογιαννίτες.
Του Σταύρου Μαρινόπουλου
Για την προέλευση της συγκεκριμένης λέξης, υπάρχουν δύο θεωρίες. Πρόκειται για μια σύνθετη λέξη, η οποία, είτε προέρχεται είτε από την λέξη κομπώνω, που σημαίνει απατώ και Γιαννίτης, την άλλη ονομασία του κατοίκου της πόλης των Ιωαννίνων, είτε από την λέξη κόμποι, που είχαν στα μαντήλια τους και την λέξη Γιαννίτης πάλι. Οι κομπογιαννίτες, ουσιαστικά, αποτέλεσαν ψευτογιατρούς, <<ειδικούς>>, των οποίων η φήμη προηγούταν κι όχι οι ικανότητές τους στην πραγματικότητα. Κατάγονταν από τα Ιωάννινα ή τα Ζαγόρια. Γύριζαν τον προεπαναστατικό ελλαδικό χώρο και προσφέροντας τις <<θεραπευτικές τους ικανότητες>>, εκμεταλλεύονταν ανθρώπους αρρώστους, σε κατάσταση ανάγκης. Χρησιμοποιούσαν εμπειρικές μεθόδους, όπως αγριάδα, έμπλαστρα, μαντζούνια, αλοιφές και με την υπόσχεση ότι θα κάνουν καλό, κέρδιζαν αρκετά χρήματα από αφελείς, φτάνοντας και σε άλλες περιοχές των Βαλκανίων. Η έντονη παρουσία τους και η καταστροφική αρκετές φορές επιρροή τους συνεχίστηκε μέχρι την εμφάνιση των πραγματικών γιατρών, των αληθινών επιστημόνων.
Ωστόσο, μέχρι σήμερα, η λέξη αυτή χρησιμοποιείται στην καθομιλουμένη για να περιγράψει τον άνθρωπο, που παριστάνει τον γιατρό, αλλά είναι στην πραγματικότητα ένας αγύρτης, ένας τσαρλατάνος, που εξαπατά τους άλλους, επειδή έχει κάποιο οικονομικό όφελος, ενώ έχει εμπνεύσει και τους σεναριογράφους να δημιουργήσουν τέτοιους χαρακτήρες, όπως στην σειρά <<Οι Μεν και οι Δεν>> η φίλη και πρώην του Τίμου Σταμάτη (Στέλιος Μάινας) <<Δρ. Χρυσάνθη Βασιλείου>> (Λουκία Πιστιόλα) με την ανάλογη εμφάνιση (φωτογραφία παρακάτω) εκμεταλλεύτηκε τους υποχόνδριους φόβους του δικηγόρου Διονύση Δάγκα, ώστε <<να τον αφαιμάξει>>.
Τέλος, είναι γνωστό ότι οι κομπογιαννίτες δεν υπήρξαν μόνο εντός του τότε ελλαδικού χώρου, αλλά κι αλλού. Στις Ηνωμένες Πολιτείες του 19ου αιώνα, για παράδειγμα, κάποιοι άλλοι, μπορούσαν να τους ανταγωνιστούν, οι πωλητές φιδελαίου. Τάζοντας <<λαγούς με πετραχήλια>> οι άνθρωποι αυτοί πουλούσαν το απόλυτο προϊόν, το φιδέλαιο, που γιάτρευε τα πάντα και κέρδιζαν χρήματα, αποκτώντας, όμως, πολύ συχνά προβλήματα με τον νόμο, ενώ κατάφεραν να γίνουν και στοιχείο της κοινωνίας της Άγριας Δύσης, συμπεριλαμβανόμενο στον κινηματογράφο, την τηλεόραση και τα βιντεοπαιχνίδια, που ασχολήθηκαν μαζί της.
Ο Benedict Allbright, ένας τέτοιος κομπογιαννίτης από το βιντεοπαιχνίδι Red Dead Redemption 2.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΜΙΑ ΑΚΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΛΑΟ ΕΔΩ
