«Το νομοσχέδιο για την κοινωνική αντιπαροχή, κοινωνική μίσθωση, τριτεκνική ιδιότητα και άλλες διατάξεις είναι πια νόμος του Κράτους. Από σήμερα, διαθέτουμε δύο νέα εργαλεία για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, από σήμερα οι τρίτεκνες οικογένειες και οι οικογένειες με παιδιά με αναπηρία βγαίνουν θεσμικά ενισχυμένες», τόνισε η Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Δόμνα Μιχαηλίδου μετά την ψήφιση του σχετικού σχεδίου νόμου, στην Ολομέλεια της Βουλής.
Απαντώντας στους ισχυρισμούς της αντιπολίτευσης, η Υπουργός ανέπτυξε τα δύο καινοτόμα και άμεσα υλοποιήσιμα προγράμματα που θα αυξήσουν την προσφορά κατοικίας, θα πιέσουν προς τα κάτω τις τιμές των ενοικίων, ενώ παράλληλα θα δημιουργήσουν κι ένα αξιόλογο απόθεμα κοινωνικών κατοικιών.
Αναφερόμενη στην Κοινωνική Αντιπαροχή η κ. Μιχαηλίδου υπογράμμισε ότι:«Επαναφέρουμε την Κοινωνική Αντιπαροχή και προτείνουμε μια σειρά τροποποιητικών διατάξεων, ώστε να γίνει πιο λειτουργική, αποδοτικότερη και αποτελεσματική, κυρίως όμως να γίνει υλοποιήσιμη».
Επεσήμανε,επίσης, την πρωτοποριακή σύμπραξη των Υπουργείων Εθνικής Άμυνας και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας,που αφορά την αξιοποίηση ανενεργών στρατοπέδων για την ανέγερση χιλιάδων διαμερισμάτων,τα οποία θα διατεθούν κατά το 25% για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών στελεχών των ενόπλων δυνάμεων, ενώ το υπόλοιπο 75% θα διατεθεί στο ΥΚΟΙΣΟ, για να καλύψει στεγαστικές ανάγκες των πολιτών με κοινωνικό μίσθωμα.
Όπως σημείωσε η Υπουργός: «Πρόκειται για μια μεγάλη κοινωνική επένδυση. Θα δημιουργηθούν, τουλάχιστον, 2.000 διαμερίσματα, δηλαδή τουλάχιστον 1.500 κοινωνικές κατοικίες, με εθνική και κοινοτική χρηματοδότηση από το ΥΚΟΙΣΟ και με κατασκευή του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας».
Στην τοποθέτησή της, ανέδειξε ότι αρχικός στόχος της κοινωνικής αντιπαροχής είναι η ανέγερση έως και 5.000 κατοικιών, από τις οποίες οι κοινωνικές κατοικίες θα είναι τουλάχιστον 1.500.
Ενώ, σε βάθος χρόνου, η δυναμική θα είναι μεγαλύτερη: «Ο αριθμός 20.000 νέων διαμερισμάτων στην αγορά των ακινήτων είναι ένας ρεαλιστικός στόχος. Μιλάμε, δηλαδή, για τουλάχιστον 5000 κοινωνικές κατοικίες».
Συνεχίζοντας σχετικά με το πλέγμα μέτρων της στεγαστικής πολιτικής, διευκρίνισε εμφατικά ότι: «Τα χαμηλότοκα δάνεια του προγράμματος «Σπίτι μου», δηλαδή αυτά που η αντιπολίτευση χαρακτηρίζει “μέγγενη των κόκκινων δανείων”, είναι κατά το 75% άτοκα και το υπόλοιπο 25% με κυμαινόμενο επιτόκιο από 1 έως 4%, που οι δανειολήπτες μπορούν να διαπραγματευτούν. Τα δάνεια αυτά έδωσαν την δυνατότητα, μέχρι τώρα, σε 21.000 οικογένειες να αποκτήσουν το δικό τους σπίτι».
Στα βέλη της αντιπολίτευσης, η Υπουργός προέταξε τον αναμφισβήτητο κοινωνικό χαρακτήρα του νέου νόμου: «Η Κοινωνική Αντιπαροχή είναι και Αντιπαροχή και Κοινωνική. Το διασφαλίζει ο νόμος και όχι οι υπουργικές αποφάσεις που θα εξειδικεύουν. Σύμφωνα, λοιπόν, με το Νόμο, είναι Αντιπαροχή γιατί το δημόσιο διατηρεί την πλήρη κυριότητα, τουλάχιστον, του 30% του κτιρίου.
Ο ανάδοχος προκύπτει μέσα από πλειοδοτικό διαγωνισμό. Το 30% μπορεί να γίνει 40% ή και περισσότερο. Και είναι Κοινωνική διότι διασφαλίζει κοινωνικό μίσθωμα ουσιωδώς χαμηλότερο σε σχέση με αντίστοιχο μίσθωμα στις συνθήκες της αγοράς».
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε η Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας και στη διάταξη για την απόδοση ισοβιότητας της τριτεκνικής ιδιότητας στους γονείς, οι οποίοι δεν χάνουν τα δικαιώματα τους, όταν ενηλικιωθεί το τρίτο παιδί τους «Δεν πρόκειται για μια συμβολική διάταξη. Κάνουμε το αυτονόητο σε μια χώρα που αντιμετωπίζει ένα οξύ δημογραφικό πρόβλημα. Θα εξετάσουμε και θα εξαντλήσουμε κάθε δυνατότητα για να στηρίξουμε, να διευκολύνουμε και να ενδυναμώσουμε τις τρίτεκνες οικογένειες.
Να αναγνωρίσουμε έμπρακτα τη συνεισφορά τους στην εθνική μας προσπάθεια για αντιμετώπιση του Δημογραφικού, στέλνοντας ταυτόχρονα ένα μήνυμα προς τη νέα γενιά για τη δημιουργία οικογένειας και την απόκτηση παιδιών».
Κλείνοντας, η κα Μιχαηλίδου σημείωσε και για τις Δομές Βραχυχρόνιας Φιλοξενίας των Ατόμων με Αναπηρία: «Η θεσμοθέτησή τους έρχεται να ανταποκριθεί στην έκκληση των οικογενειών και να καλύψει μια υπαρκτή ανάγκη.
Όλοι γνωρίζουμε πόσο δύσκολο είναι για τις οικογένειες των Ατόμων με Αναπηρία να ανταποκριθούν στις ανάγκες τις καθημερινότητας, πόσο μάλλον σε έκτακτες ανάγκες. Οι Δομές Βραχυχρόνιας Φροντίδας έρχονται να καλύψουν αυτήν την ανάγκη.
Κατάλληλα οργανωμένες και στελεχωμένες με το εξειδικευμένο προσωπικό θα παρέχουν προσωρινή φιλοξενία και την απαραίτητη φροντίδα στα άτομα με αναπηρία όταν οι οικογένειές τους αδυνατούν να το πράξουν».
Ακολουθούν οι βασικές αλλαγές και οι διευκρινίσεις για τους δικαιούχους:
1. Τι προβλέπει ο νέος νόμος για τη στέγαση
Ο νόμος εισάγει δύο νέα εργαλεία για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης:
- Κοινωνική Αντιπαροχή: Το Δημόσιο αξιοποιεί ανεκμετάλλευτα ακίνητα, σε συνεργασία με ιδιώτες, για την ανέγερση νέων διαμερισμάτων. Το 30% παραμένει για κοινωνική χρήση, ενώ τα υπόλοιπα πωλούνται στην αγορά.
- Στρατόπεδα σε συνεργασία με το Υπουργείο Άμυνας: Το 25% των νέων κατοικιών προορίζεται για στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και το 75% για κοινωνικές κατοικίες.
2. Κοινωνική Αντιπαροχή και κοινωνικό μίσθωμα
Η Κοινωνική Αντιπαροχή λειτουργεί ως συνεργασία κράτους-ιδιωτών για την ανέγερση κατοικιών χωρίς δημόσια δαπάνη. Το κοινωνικό μίσθωμα καθορίζεται με βάση το εισόδημα των ενοικιαστών και την αξία του ακινήτου, παραμένοντας σημαντικά χαμηλότερο από τα ενοίκια της αγοράς.
Η συντήρηση των κοινωνικών κατοικιών θα ανατίθεται εν μέρει σε ιδιώτες διαχειριστές, εξασφαλίζοντας τη διαρκή ποιότητα και λειτουργικότητα των κτιρίων.
3. Δικαιούχοι κοινωνικών κατοικιών
Οι δικαιούχοι επιλέγονται από τον ΟΠΕΚΑ βάσει κοινωνικών κριτηρίων, όπως:
- Εισόδημα οικογένειας
- Περιουσιακή κατάσταση
- Ηλικία παιδιών
- Ποσοστό αναπηρίας
Οι κοινωνικές κατοικίες εντάσσονται στον οικιστικό ιστό, αποφεύγοντας τη δημιουργία απομονωμένων περιοχών.
4. Δυνατότητα εξαγοράς και βελτιώσεις από τον νόμο του 2022
Το νέο πλαίσιο επιτρέπει τη συμβολική εξαγορά κατοικίας («rent to own») μετά από 10 έτη. Παράλληλα, επεκτείνεται η Κοινωνική Αντιπαροχή για ανακαινίσεις υπαρχόντων κτιρίων, και οι μισθώσεις διαρκούν τουλάχιστον 10 χρόνια.
5. Τριτεκνική ιδιότητα εφ’ όρου ζωής
Οι γονείς τριών παιδιών αποκτούν ισοβιότητα τριτεκνικής ιδιότητας, με έκδοση ηλεκτρονικού πιστοποιητικού μέσω gov.gr. Τα παιδιά με αναπηρία από 67% και άνω διατηρούν ισόβια την τριτεκνική τους ιδιότητα.
Σε περιπτώσεις γονέων με κακοποιητική συμπεριφορά, η Πολιτεία διασφαλίζει την προστασία των παιδιών, χωρίς να ακυρώνονται τα δικαιώματα της οικογένειας.
6. Δομές βραχυχρόνιας φιλοξενίας για άτομα με αναπηρία
Ο νόμος προβλέπει βραχυχρόνια φιλοξενία για άτομα με αναπηρία έως 30 ημέρες σε έκτακτες περιπτώσεις, προσφέροντας υποστήριξη σε οικογένειες και φροντιστές που δεν μπορούν προσωρινά να προσφέρουν φροντίδα.
