Η 25η Οκτωβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου του Μαστού, ενώ ο μήνας Οκτώβριος έχει καθιερωθεί ως μήνας πρόληψης και ενημέρωσης για τη νόσο.
Στόχος είναι η ευαισθητοποίηση για την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία. Ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος τύπου καρκίνου στις γυναίκες και πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο στις γυναίκες.
Γράφει η Κατερίνα Ματέρη.
Περίπου 1 στις 8 γυναίκες θα αναπτύξει καρκίνο μαστού σε κάποια φάση στη ζωή της. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, περισσότερες από 1.600.000 γυναίκες το χρόνο διαγιγνώσκονται με καρκίνο μαστού, στην Ευρώπη Στην Ευρώπη, περισσότερες από 450.000 γυναίκες εμφανίζουν καρκίνο στο μαστό. Περίπου 140.000 χάνουν τη ζωή τους λόγω της νόσου. Στην Ελλάδα ο αριθμός των νέων περιστατικών που αναφέρεται ετησίως κάθε χρόνο υπολογίζεται στις 7.000.
Ο καρκίνος του μαστού δεν είναι απλώς μια σωματική ασθένεια. Είναι μια πολύπλοκη κατάσταση που επηρεάζει το σώμα, το πνεύμα και την ψυχή τόσο του ασθενούς όσο και των αγαπημένων του προσώπων. Όταν ένα άτομο διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού, η στήριξη της οικογένειας είναι ζωτικής σημασίας. Οι στενοί συγγενείς αναλαμβάνουν συχνά τον ρόλο των φροντιστών, προσφέροντας συναισθηματική, πρακτική και ψυχολογική υποστήριξη. Η στήριξή τους μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά στην πορεία της θεραπείας και στην ψυχολογία του ασθενούς.
1. Συναισθηματική υποστήριξη
Η διάγνωση του καρκίνου του μαστού μπορεί να προκαλέσει έντονο συναισθηματικό σοκ, φόβο και άγχος στον ασθενή. Η οικογένεια αποτελεί τον πρώτο και πιο σημαντικό πυλώνα στήριξης σε αυτή τη δύσκολη στιγμή. Η διατήρηση ανοιχτής επικοινωνίας και η κατανόηση των συναισθηματικών αναγκών του ασθενούς είναι θεμελιώδεις.
Η ψυχολογική υποστήριξη από τα αγαπημένα πρόσωπα μπορεί να βοηθήσει τον ασθενή να διαχειριστεί τις ανησυχίες του, μειώνοντας το άγχος και την αβεβαιότητα. Η ενθάρρυνση, η παρουσία στις δύσκολες στιγμές και η παροχή θετικής ενέργειας είναι απαραίτητα στοιχεία για τη βελτίωση της ψυχολογίας και της διάθεσης.
2. Ανακούφιση στις καθημερινές προκλήσεις
Πέρα από την ψυχολογική στήριξη, η οικογένεια συχνά αναλαμβάνει πολλές πρακτικές υποχρεώσεις που ο ασθενής μπορεί να δυσκολεύεται να διαχειριστεί κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Αυτές περιλαμβάνουν τη μεταφορά στα ιατρικά ραντεβού, τη διαχείριση της φαρμακευτικής αγωγής, αλλά και την καθημερινή φροντίδα του σπιτιού και της οικογένειας του ασθενούς, ειδικά όταν πρόκειται για μητέρες.
Επιπλέον, η οικογένεια μπορεί να βοηθήσει στην οργάνωση του προγράμματος θεραπείας και στην επιλογή των κατάλληλων ιατρών και κέντρων περίθαλψης. Μια σταθερή παρουσία που μπορεί να εξασφαλίσει τη σωστή ροή της θεραπείας και την παρακολούθηση των απαραίτητων εξετάσεων είναι καθοριστική για την αποδοτικότητα των θεραπειών.
3. Ψυχολογική υποστήριξη
Ο καρκίνος του μαστού δημιουργεί έντονα συναισθήματα φόβου και αβεβαιότητας για το μέλλον. Οι ασθενείς συχνά χρειάζονται κάποιον να τους στηρίξει ψυχολογικά, και αυτό το ρόλο αναλαμβάνει κατά κύριο λόγο η οικογένεια. Ο σύζυγος, τα παιδιά, οι γονείς ή τα αδέρφια μπορούν να παρέχουν μια αίσθηση ασφάλειας, όταν ο ασθενής αισθάνεται ευάλωτος.
Η οικογένεια μπορεί επίσης να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην παρακίνηση του ασθενούς να αναζητήσει εξειδικευμένη ψυχολογική υποστήριξη από επαγγελματίες, όπως ψυχολόγους ή ψυχοθεραπευτές. Συχνά, ο ασθενής διστάζει να κάνει αυτό το βήμα μόνος του, και η βοήθεια των κοντινών προσώπων μπορεί να είναι καθοριστική για την ομαλή ψυχική του ανάκαμψη.
4. Η σχέση φροντιστών και ασθενών
Οι φροντιστές, που στις περισσότερες περιπτώσεις είναι μέλη της οικογένειας, αντιμετωπίζουν επίσης προκλήσεις. Το συνεχές άγχος για την υγεία του ασθενούς, οι ευθύνες που προκύπτουν και η ανάγκη διαχείρισης των δικών τους συναισθημάτων μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τη δική τους ψυχολογία.
Η φροντίδα του εαυτού είναι σημαντική και για τους φροντιστές. Η οικογένεια πρέπει να αναγνωρίζει τα όρια και τις ανάγκες των ανθρώπων που υποστηρίζουν τον ασθενή. Η αναζήτηση βοήθειας από εξωτερικές πηγές, όπως κοινωνικές υπηρεσίες ή ομάδες υποστήριξης φροντιστών, μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά βοηθητική.
5. Οικογενειακή στήριξη και ασθενείς σε μετάσταση
Η υποστήριξη της οικογένειας είναι εξίσου κρίσιμη όταν η ασθένεια προχωρά σε μεταστατικό καρκίνο του μαστού. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι ανάγκες του ασθενούς αυξάνονται, τόσο συναισθηματικά όσο και σωματικά. Η οικογένεια πρέπει να είναι έτοιμη να ανταποκριθεί σε πιο απαιτητικές καταστάσεις, όπως η φροντίδα στο σπίτι ή ακόμα και η λήψη αποφάσεων για τη θεραπεία και τη φροντίδα στο τελικό στάδιο της ζωής.
Η αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας, όπως η φροντίδα παρηγορητικής αγωγής, είναι ένα σημαντικό βήμα για τη διαχείριση της ασθένειας σε αυτό το στάδιο. Η οικογένεια παραμένει πυλώνας συναισθηματικής υποστήριξης, ακόμα κι όταν οι ιατρικές λύσεις δεν είναι αρκετές.
6. Η ζωή μετά τη θεραπεία
Μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας, οι ασθενείς καλούνται να ανασυγκροτήσουν τη ζωή τους και να επιστρέψουν σε μια νέα κανονικότητα. Η οικογένεια διαδραματίζει επίσης σημαντικό ρόλο σε αυτή τη φάση, βοηθώντας τον ασθενή να αποδεχτεί τις αλλαγές που έχουν συμβεί στη ζωή του και να ξαναβρεί τη χαρά και την αισιοδοξία.
Η ενθάρρυνση για υγιείς συνήθειες, η βοήθεια στην προσαρμογή σε νέες πραγματικότητες και η υποστήριξη για την ανάπτυξη νέων στόχων στη ζωή μπορούν να ενισχύσουν την αυτοπεποίθηση του ατόμου και να το βοηθήσουν να ανακάμψει ψυχολογικά και κοινωνικά.
Η οικογένεια είναι αναντικατάστατος σύμμαχος στη μάχη κατά του καρκίνου του μαστού. Με την ψυχολογική, πρακτική και συναισθηματική της υποστήριξη, μπορεί να συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς και στην επιτυχή αντιμετώπιση της ασθένειας. Το ταξίδι του καρκίνου είναι δύσκολο, αλλά με την οικογένεια δίπλα του, ο ασθενής μπορεί να βρει δύναμη, ελπίδα και υποστήριξη σε κάθε βήμα.